ΜΟΝΑΔΑ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΝΕΥΡΟΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ
Νευροψυχολογικό Εργαστήριο
και
Ιατρείο Νευροψυχολογίας και Διαταραχών του Λόγου
Υπεύθυνοι: Ι. Ζαλώνης και Κ. Πόταγας
Α΄ Νευρολογική Κλινική, Αιγινήτειο Νοσοκομείο, Βασ. Σοφίας 72-74, Αθήνα 11528
Εκπαιδευτικό έργο
Στη Μονάδα Κλινικής Νευροψυχολογίας πραγματοποιούν την πρακτική τους άσκηση και καταρτίζονται ψυχολόγοι, φοιτητές και απόφοιτοι τμημάτων Ψυχολογίας Ελληνικών και ξένων Πανεπιστημίων, καθώς και οι μεταπτυχιακοί φοιτητές Κλινικής Νευροψυχολογίας και Νοητικών Νευροεπιστημών του ΕΚΠΑ. Η εκπαίδευσή τους αφορά τις νευροψυχολογικές μεθόδους εξέτασης και περιλαμβάνει θεωρητικές γνώσεις νευροψυχολογίας, τεχνικές ψυχομετρίας, διαχείριση περιστατικού και λήψη ιστορικού, επιλογή και χορήγηση αντιπροσωπευτικών δοκιμασιών, βαθμολόγηση των απαντήσεων, αξιολόγηση/ερμηνεία αποτελεσμάτων, αποσαφήνιση διαγνωστικών υποθέσεων, συγγραφή νευροψυχολογικής έκθεσης, αρχειοθέτηση/καταγραφή των ασθενών σε βάση δεδομένων. Εκπονούνται επίσης διδακτορικές διατριβές και οι εκπαιδευόμενοι μπορούν να συμμετέχουν σε ερευνητικά πρωτόκολλα.
Από το 2007 πραγματοποιούνται οι Συζητήσεις για τον Λόγο στο Αιγινήτειο ως μια προσπάθεια διεπιστημονικής προσέγγισης των μηχανισμών και των διαταραχών του Λόγου, ως πόλος έλξης φοιτητών και ειδικών επιστημόνων και ως έναυσμα ερευνητικών ιδεών και διεπιστημονικών, ελληνικών και διεθνών, συνεργασιών. Έχουν πραγματοποιηθεί ετήσιοι κύκλοι με θέματα όπως Λόγος και Νόηση, Λόγος και Μνήμη, Λόγος και Κίνηση, Λόγος και Συναίσθημα κ.ά., με τη συμμετοχή αναγνωρισμένων ειδικών από την Ελλάδα και το εξωτερικό (δες π.χ.www.blod.gr). Έχουν εκδοθεί έξι τόμοι κειμένων (Συζητήσεις για τον Λόγο στο Αιγινήτειο, εκδόσεις Συνάψεις). Οι Συζητήσεις θα συνεχιστούν φέτος για 12η χρονιά.
Με βάση τη Μονάδα Νευροψυχολογίας οργανώθηκε το 2008 το διακρατικό ΠΜΣ του ΕΚΠΑ που λειτουργεί σήμερα σε συνεργασία με το Montreal Neurological Institute του Πανεπιστημίου McGill του Καναδά ως Κοινό Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Κλινικής Νευροψυχολογίας και Νοητικών Νευροεπιστημών. Οι μεταπτυχιακοί φοιτητές του στελεχώνουν, στο πλαίσιο της πρακτικής τους και των διπλωματικών τους εργασιών, την κλινική και ερευνητική δραστηριότητα της Μονάδας.
Ερευνητικό έργο
Από τη Μονάδα Νευροψυχολογίας έχουν ολοκληρωθεί και βρίσκονται εν εξελίξει πολλές μελέτες της νοητικής κατάστασης σε διάφορα νευρολογικά νοσήματα. Ενδεικτικά, σε διαταραχές μνήμης και στην άνοια (συνεργασία με το Τμήμα ΝΒ, Εκφυλιστικών Νοσημάτων), στη σκλήρυνση κατά πλάκας (συνεργασία με το Τμήμα ΝΔ, Απομυελινωτικών Νοσημάτων), στην πλάγια μυατροφική σκλήρυνση (συνεργασία με το Τμήμα ΝΓ, Νευρομυικών Νοσημάτων), την επιληψία, τη νόσο του Parkinson, σε χρόνιες κεφαλαλγίες, ναρκοληψία, σύνδρομο Αποφρακτικής Υπνικής Άπνοιας (πριν και μετά θεραπεία με CPAP – συνεργασία με το Εργαστήριο Μελέτης Ύπνου, Α΄ Ψυχιατρική Κλινική ΕΚΠΑ και Κέντρο Μελέτης Ύπνου, Κλινική Εντατικής Θεραπείας, Μονάδα Πνευμονολογίας, Νοσοκομείο Ο Ευαγγελισμός).
Πέρα από τα παραπάνω, το Νευροψυχολογικό Εργαστήριο της Μονάδας, έχει εξειδικευτεί από το 1985 έως σήμερα, στη στάθμιση πλήθους έγκυρων διεθνών νευροψυχολογικών δοκιμασιών και εργαλείων στον ελληνικό πληθυσμό, αλλά και στην επινόηση νέων εργαλείων, όπως η πρωτότυπη δοκιμασία Clock Rotation Neuropsychological Test, που έχει κατασκευάστηκε ως σύντομη δοκιμασία της ικανότητας επίλυσης σύνθετων νοητικών προβλημάτων.
Το Ιατρείο Νευροψυχολογίας και Διαταραχών του Λόγου επικεντρώνεται στη μελέτη των γλωσσικών και άλλων νοητικών λειτουργιών σε νευρολογικές διαταραχές, κυρίως σε ασθενείς που έχουν υποστεί αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια (συνεργασία με το Τμήμα ΝΑ, Αγγειακών Εγκεφαλικών, και με νευρολογικές και παθολογικές κλινικές στα Νοσοκομεία Αλεξάνδρα, Ευαγγελισμός, Λαϊκό, Νίκαιας). Σε εξέλιξη βρίσκονται ερευνητικά πρωτόκολλα διερεύνησης του κοινού ανατομικού υποστρώματος γλωσσικών και μη γλωσσικών νοητικών ελλειμμάτων στην αφασία (συνεργασία με το τμήμα Ψυχιατρικής του Πανεπιστημίου της Κρήτης και με το Πανεπιστήμιο της Βοστώνης), των γλωσσικών ελλειμμάτων σε ασθενείς με αγγειακό επεισόδιο του δεξιού εγκεφαλικού ημισφαίριου, της Πρωτοπαθούς Προϊούσας Αφασίας σε σχέση με άλλες νοητικές διαταραχές σε ασθενείς με μετωποκροταφική άνοια ή άνοια σε νόσο Alzheimer (συνεργασία με το τμήμα ΝΒ Εκφυλιστικών Νοσημάτων). Παράλληλα, μελετάται η σχέση των νοητικών λειτουργιών με τη δομή του εγκεφάλου στον υγιή πληθυσμό, με εν εξελίξει ερευνητικά πρωτόκολλα διερεύνησης της σχέσης στοιχείων της επιφάνειας του φλοιού με τη ροή της ομιλίας και την επίδοση σε νευροψυχολογικές δοκιμασίες (συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της Βοστώνης).
Ενδεικτικές δημοσιεύσεις
Επικοινωνία
Ιωάννης Ζαλώνης, Αναπληρωτής Καθηγ. Ψυχολογίας-Νευροψυχολογίας (Νευροψυχολογικό Εργαστήριο) .
Τηλ. 210-7289141
Email: zalonis@med.uoa.gr
και
Κώστας Πόταγας, Αναπληρωτής Καθηγ. Νευρολογίας-Νευροψυχολογίας (Ιατρείο Νευροψυχολογίας και Διαταραχών του Λόγου)
Τηλ.: 210-7289307
Email: cpotagas@otenet.gr
Συνεργάτες:
Δημήτρης Κασελίμης, Νευροψυχολόγος, PhD με ειδίκευση στις επίκτητες γλωσσικές και μνημονικές διαταραχές, επιστημονικός συνεργάτης.
Γεωργία Αγγελοπούλου, Νευροψυχολόγος, υποψήφια διδάκτωρ.
Δημήτρης Τσολακόπουλος, Νευροψυχολόγος, υποψήφιος διδάκτωρ.
Γιώργος Παπαγεωργίου, Λογοθεραπευτής, απόφοιτος ΠΜΣ Κλινικής Νευροψυχολογίας και Νοητικών Νευροεπιστημών.