Skip to main navigation Skip to main content Skip to page footer
Menu

ΙΑΤΡΕΙΟ ΚΕΦΑΛΑΛΓΙΑΣ

ΕΙΔΙΚΟ ΙΑΤΡΕΙΟ ΚΕΦΑΛΑΛΓΙΑΣ

ΥΠEΥΘΥΝΟΙ  ΑΝ. ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ Δ.Δ. ΜΗΤΣΙΚΩΣΤΑΣ & Ε. ΚΑΡΑΡΙΖΟΥ

 

Στα Ειδικά Ιατρεία της Α’ Νευρολογικής Κλινικής του Αιγινήτειου Νοσοκομείου, στην οδό Παπαδιαμαντοπούλου 7, 11528, στεγάζεται το ΕΙΔΙΚΟ ΙΑΤΡΕΙΟ ΚΕΦΑΛΑΛΓΙΑΣ της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Το ιατρείο στελεχώνεται από τους ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΕΣ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ ΔΗΜΟΣ-ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΗΤΣΙΚΩΣΤΑΣ & ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΚΑΡΑΡΙΖΟΥ και λειτουργεί κάθε Δευτέρα και Τετάρτη από 09.30 ως 13.30.

Τηλεφωνικά ραντεβού: 210 7251 315

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΕΙΔΙΚΟΥ ΙΑΤΡΕΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΛΓΙΑΣ

1. Εισαγωγη

Οι πρωτοπαθείς κεφαλαλγίες αποτελούν τη συχνότερη νευρολογική διαταραχή με ετήσιο επιπολασμό μεγαλύτερο από 29% στον Ελληνικό  Γενικό Πληθυσμό1, ενώ οι χρόνιες κεφαλαλγίες με συχνότητα προσβολών σχεδόν καθημερινή έχουν ετήσιο επιπολασμό 4% στην Ελλάδα1. Σε πρόσφατη μελέτη της Ελληνικής Εταιρείας κεφαλαλγίας διαπιστώθηκε ότι η χρόνια ημικρανία έχει ετήσιο επιπολασμό 1% και ότι περίπου 74.000 Ελληνες έχουν σχεδόν καθμερινούς πονοκεφάλους που μειώνουν πολύ τη λειτουργικότητά τους. Aντίστοιχα, 640.000 Έλληνες υποφέρουν από ημικρανίες που μειώνουν τη λειοτυργικότητά τους, αλλά μόνο το 6% παίρνουν προφυλακτική αγωγή2. Σε παγκόσμιο επίπεδο οι κεφαλαλγίες αποτελούν το 2ο συχνότερο/σοβαρότερο πρόβλημα δημόσιας υγείας στο σύγχρονο πολιτισμό που προκαλεί αναπηρια με δραματικές επιπτώσεις στην προσωπική και δημόσια ζωή3,4. Για την αντιμετώπισή τους η Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Κεφαλαλγίας (ΕΗF) έχει προτείνει την  οργάνωση ειδικών κέντρων κεφαλαλγίας στρωματοποιημένα σε τρεις κατηγορίες, 1ο βάθμια, 2ο βάθμια και 3οβάθμα5. Το ΕΙΔΙΚΟ ΙΑΤΡΕΙΟ ΚΕΦΑΛΑΛΓΙΑΣ της 1η ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗΣ ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ του ΑΙΓΙΝΗΤΕΙΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ είναι τριτοβάθμιο και  λειτουργεί σύμφωνα με τις συστάσεις της EHF5.

2. ΟΡΓΑΝΩΣΗ & στελεχωση

Το ιατρικό και παρα-ιατρικό προσωπικό του Ειδικού ιατρείου προσεγγίζει ολιστικά τον κεφαλαλγικό ασθενή μέσα από ένα δίκτυο ειδικών ιατρών και φροντιστών υγείας για την αντιμετώπιση του κεφαλικού πόνου. Οι ασθενείς χειρίζονται σε εξωτερική βάση κυρίως , αλλά όταν απαιτείται νοσηλεύονται στο τμήμα Α της  1ης Πανεπιστημιακής Νευρολογικής Κλινικής ΕΚΠΑ στο Αιγινήτειο Νοσοκομείο. Το ΕΙΔΙΚΟ ΙΑΤΡΕΙΟ στελεχώνεται από 4 νευρολόγους, 2 ψυχολόγους, 1 νοσηλεύτρια και 1 γραμματέα και θα συνεργάζεται με ειδικούς νευρο-ακτινολόγους, νευρο-οφθαλμίατρους, ψυχοθεραπευτές, ιατρούς πόνου, οδοντίατρους στοματογναθικού πόνου και ιατρούς φυσικής ιατρικής & φυσιοθεραπευτές (ΠΙΝΑΚΑΣ 1).

3. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ

Το Ιατρείο λειτουργεί κάθε Δευτέρα και Τετάρτη, στο Τμήμα Ειδικών Ιατρείων του Αιγινητείου Νοσοκομείου στην οδό Παπαδιαμαντοπούλου 7 κατόπιν προσυνεννόησης, από 09.00 ως 15.00. Εξετάζονται 5 νέες περιπτώσεις κάθε φορά, και επανεξετάζονται 5 παλαιές περιπτώσεις, ή υποβάλλονται σε ειδικές θεραπείες (πχ με τοξίνη αλλαντίασης, ή block ινιακού  νεύρου).  Ειδικό αρχείο ηλεκτρονικής αρχειοθέτησης όλων των ασθενών τηρείται (CephalalgiaDB). Οι ασθενείς παρακολουθούνται με ειδικά ημερολόγια κεφαλαλγίας και εξετάζονται με ειδικά σχεδιασμένη συνέντευξη. Υποβάλλονται επίσης σε ειδικές κλίμακες πόνου, κεφαλαλγίας (MIDAS) και συναισθήματος (Hamilton anxiety and depression scales) με βάση τις οποίες η πρόοδος της θεραπείας ελέγχεται, ποσοτικοποιείται και αξιολογείται.

Στην εξέταση των κεφαλαλγικών ασθενών συμμετέχει και ο Ομότιμος Καθηγητής Οδοντιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ Β. Δρούκας που εξετάζει το στοματογναθικό σύστημα των ασθενών και παραπέμπει τους ασθενείς στην περίπτωση που διαγνωσθούν διαταραχές σύγκλεισης στην Κλινική Αντιμετώπισης του Στοματογναθικού Πόνου της Οδοντιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ.

Εκτός από τις κεφαλαλγίες, ασθενείς με ινομυαλγία επίσης παρακολουθούνται στο Ειδικό Ιατρείο Κεφαλαλγίας (Αν. Καθηγήτρια Ε. Καραρίζου) λόγω της μεγάλης συννοσηρότητας.  

Η ινομυαλγία είναι ένα σύνδρομο χρόνιου εκτεταμένου και βασανιστικού σωματικού πόνου, που προκαλεί σημαντική λειτουργική ανικανότητα και επηρεάζει σοβαρά την ποιότητα ζωής των πασχόντων. Η συχνότητά της κυμαίνεται μεταξύ 3% και 5% του πληθυσμού σε μελέτες από διάφορες χώρες. Προσβάλλει κυρίως γυναίκες, σε αναλογία 8:1. H παθογένεια παραμένει άγνωστη, ενώ θεωρείται ότι   ο πόνος του ασθενούς οφείλεται πρωταρχικά σε δυσλειτουργία νευρωνικών εγκεφαλικών κυκλωμάτων που ελέγχουν τα συστήματα αντίληψης και ενδογενούς τροποποίησης των ερεθισμάτων πόνου. Το κυριότερο σύμπτωμα είναι ο εκτεταμένος χρόνιος (πάνω από 3 διαδοχικούς μήνες) πόνος με τα χαρακτηριστικά συνολικά 18 επώδυνα σημεία της ινομυαλγίας , έντονη σωματική κόπωση, κεφαλαλγία, διαταραχές του ύπνου, διαταραχές στη μνήμη.

 

4. EΡΕΥΝΑ

Στο ιατρείο κεφαλαλγίας πραγματοποιούνται κλινικές μελέτες φάσης ΙΙ, ΙΙΙ και IV  (Πίνακες 2 και 3) καθώς και αυτοχρηματοδοτούμενα ερευνητικά προγράμματα για την ημικρανία, την κεφαλαλγία τύπου –τάσεως και την αθροιστική κεφαλαλγία.

6. ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΗ

Το ιατρείο παρέχει θεωρητική & πρακτική εκπαίδευση στους προπτυχιακούς φοιτητές της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, σύμφωνα με το εκπαιδευτικό πρόγραμμα της 1ης ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗΣ ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ του ΑΙΓΙΝΗΤΕΙΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ.  

7. ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ (MASTER ΣΤΟΜΑΤΟΓΝΑΘΙΚΟΥ ΠΟΝΟΥ)

Σε συνεργασία με την Οδοντιατρική Σχολή ΕΚΠΑ, στο ΙΑΤΡΕΙΟ ΚΕΦΑΛΑΛΓΙΑΣ εκπαιδεύονται μεταπτυχιακοί φοιτητές του Μεταπτυχιακού Προγράμματος της Οδοντιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ για το στοματογναθικό πόνο (6 μήνες πρακτική). Προγραμματίζεται επιπλέον η δημιουργία ειδικού μεταπτυχιακού προγράμματος κεφαλαλγίας στο ΕΚΠΑ, στο πλαίσιο του οποίου θα εκπαιδεύονται και μεταπτυχιακοί φοιτητές.  Οι ειδικευόμενοι νευρολόγοι της 1ης ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗΣ ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ του ΑΙΓΙΝΗΤΕΙΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ εντάσσονται επίσης στο πρόγραμμα εκπαίδευσης της Ειδικού Ιατρείου. Εξωτερικοί νευρολόγοι που επιθυμούν πρακτική εκπαίδευση στο χειρισμό των Κεφαλαλγιών θα περιλαμβάνονται επιπλέον στους εκπαιδευόμενους του Ιατρείου, μετά απο έγκριση του Δ/ντού της Κλινικής και της Εφορίας ΑΙΓΙΝΗΤΕΙΟΥ.

8. ομαδες ασθενων & ψυχοθεραπεια

H ψυχοθεραπεία κατέχει ειδική θέση στη θεραπευτική των χρονίων κεφαλαγιών6. Ειδικές ομάδες ψυχοθεραπείας περιλαμβάνονται επομένως στο θεραπευτικό πρόγραμμα της Ιατρείου, όπως αυτό καθιεώνεται απο τους συνεργαζόμενους ψυχολόγους και ψυχιάτρους. Επιπλέον οι ασθενείς έχουν τη δυνατότητα οργάνωσής τους είτε σε ομάδες αυτόνομες, είτε στο πλαίσιο της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΚΕΦΑΛΑΛΓΙΑΣ. Ειδικά προγράμματα εθελοντισμού σε συνεργασία με ΕΚΠΑ θα εκπονηθούν επίσης.

8. Ειδικο κέντρο εμπειρογνωμοσυνης σπανιων παθησεων

Το ειδικό ιατρείο κεφαλαλγίας σε συνεργασία με το Τμήμα Α της Α Νευρολογικής Κλινικής του ΕΚΠΑ είναι κέντρο των εξής σπάνιων παθήσεων:

  1. Σύνδρομο CADASIL (κωδικός ORPHA 136)
  2. Παροξυσμική Ετεροπλευρη Κεφαλαλγία με συμπτώματα από το ΑΝΣ (κωδικός ORPHA 157835)
  3. SUNCT (κωδικός ORPHA 57145)
  4. Ημιπληγική ημικρανία (κωδικός ORPHA 569)
  5. Σύνδρομο TOLOSA HUNT (κωδικός ORPHA 64686)
  6. Συνεχής ετερόπλευρη κεφαλαλγία (κωδικός ORPHA 443070)

10. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

  1. Mitsikostas DD, Tsaklakidou D, Athanasiadis N, Thomas A. The prevalence of headache in Greece: correlations to latitude and climatological factors. Headache. 1996 Mar;36(3):168-73.
  2. Mitsikostas DD, Arvaniti C, Constantinidis T, Dermitzakis E, Fakas N, Rudolf J, Vikelis M, on behalf of the Hellenic Headache Society. A population based survey for headaches in Greece to estimate prevalence and treatment preferences (AAN 2018). Neurology April 2018;90 (Supplement 15):P3.143
  3. Global Burden of Disease Study 2013 Collaborators. Global, regional, and national incidence, prevalence, and years lived with disability for 301 acute and chronic diseases and injuries in 188 countries, 1990-2013: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2013. Lancet. 2015 Aug 22;386(9995):743-800.
  4. Steiner TJ, Birbeck GL, Jensen RH, Katsarava Z, Stovner LJ, Martelletti P. Headache disorders are third cause of disability worldwide. J Headache Pain. 2015;16:58.
  5. Steiner TJ,  F. Antonaci F, Jensen  R, Lainez MJA, Lanteri-Minet M, Valade D.  Recommendations for headache service organisation and delivery in Europe. J Headache Pain 2011; 12:419-26.
  6. Harris P, Loveman E, Clegg A, Easton S, Berry N. Systematic review of cognitive     behavioural therapy for the management of headaches and migraines in adults. Br J Pain. 2015 Nov;9(4):213-24.